PURIM. PAMIĘĆ O RZUCANYCH LOSACH

„Bo o to burzą Się Twoi wrogowie i podnoszą głowę ci, którzy cię nienawidzą. Knują spisek przeciwko Twojemu ludowi, zmawiają się przeciw tym, których strzeżesz”    Psalm Asafa 83

Święto to upamiętnia wybawienie ludu Izraela z rąk antysemitów. B-G w swym niezmierzonym współczuciu zamienił strach i lęk Żydów na radość i wesele. Źli i wyniośli wrogowie Izraela zostali poniżeni. Nazwa święta wywodzi się od słowa PUR– „los” i przypomina działania podjęte przez wroga Żydów Hamana Arur (przeklętego Hamana). Ten przesądny człowiek rzucał losy, by dowiedzieć się, który dzień jest najbardziej odpowiedni dla zgładzenia Żydów. Jego osobista nienawiść do Mordechaja z pokolenia Beniamina, rozpaliła tą przedwieczną, jaką żywili jego amalekiccy przodkowie do ludu wybranego. Cud HA-SZEM przekreślił wróżby gwiazd i zdarzył się w dniu wyznaczonym na zagładę (MIDRASZ).

Księga Estery, zwana listem Mordechaja, w szczegółowy sposób opisuje te wydarzenia i rolę, jaką w nich odegrała królowa Estera i jej wuj Mordechaj. Dni 14 i 15 Miesiąca żydowskiego Adar ustanowione zostały przez Kneset Hagadol (Mędrców Wlk. Zgromadzenia) dniami świętowania. Postanowiono, że …święto ma polegać na radowaniu się, urządzaniu przyjęć, obdarowywaniu przyjaciół prezentami, oraz wspomaganiu ubogich. Lepszym czynem jest przekazanie większej ilości podarunków ludziom ubogim, niż przyrządzanie kosztownego posiłku, czy też wysyłanie wielu potraw swoim przyjaciołom, ponieważ nie ma większej i wspanialszej radości niż zasianie zadowolenia w sercach sierot, wdów, cudzoziemców oraz osób ubogich. Osoba która sprawia radość ludziom ubogim, podobna jest do B-GA o którym zostało powiedziane iż »ożywia duszę pokornych oraz tchnie życie w przepełnionych skruchą«. (Rambam). Obok cedaki przyjął się zwyczaj przebierania się – w kręgu Chasydów dzieci, u innych również dorosłych. Najczęściej po to, by odgrywać Purim Szpil – scenki przypominające głównych bohaterów tamtych wydarzeń.

Księga Estery nazywana jest również listem purimowym, odczytywanym po to, by ukazać w jak przedziwny sposób HA-SZEM kieruje światem i każdym pojedynczym człowiekiem. Nazywa się ona również Megilat Ester. Słowo Megila oznacza „zwój”, ale również „objawić”, ponieważ odkrywa przed nami ukryte działanie B-GA, a zarazem ujawnia naturę osobowego zła materializującego się w działaniu ludzi i narodów. Imiona Hamana i królowej Estery pokazują nam sens Purim (Ester –„ukryte”). Co do imienia wroga Żydów, w myśl zasady, że w TORZE jest wszystko („Mającym w TORZE wyraz wszelkiej wiedzy i prawdy” [List do Rzymian]) – tradycja uczy nas, że pojawia się ono na samym początku w wersecie „…czy zjadłeś z drzewa” – Hamin Haec (zapis spółgłoskowy ma te same litery: Hej, Mem, Nun, jak w imieniu Haman). A zatem jego imię powiązane jest z grzechem pierwszych rodziców. Adam ukrywa się przed HA-SZEM (być może B-G nie widzi, może nie wie, że Adam zgrzeszył). Klęska, jaką poniósł pierwszy człowiek, powodowała, że ujawniło się zło, siła oddalająca od B-GA, poddająca w wątpliwość samo istnienie, wszechwiedzę i obecność HA-SZEM w materialnym świecie. Świat pozostaje bez nadzoru i nie został stworzony dla żadnego celu (wartość liczbowa słowa Amalek jest równa wartości Liczbowej słowa Safek „wątpliwość”) (Rabi Cadok Ha Kohen).

TORA uczy nas, że gdy narody dowiedziały się o wyjściu Izraela z Micraim (Egiptu) przeraziły się „…rozważały możliwość wyruszenia w stronę Synaju, ku uznaniu TORY i jej znaczenia dla całej ludzkości”. Amalek był pierwszym narodem, który ośmielił się walczyć z Izraelem „jak spotkał cię i napadł wszystkich osłabionych” (TORA). „Kadź napełniona wrzątkiem, w której nikt nie odważy się kąpać, ale gdy jakiś zuchwalec jednak do niej wskoczy, wprawdzie się sparzy, ale dla innych woda jest już nieco chłodniejsza tak też Izrael: kiedy wyruszyli z Egiptu strach przed nimi padł na otaczające ludy. Amalek poważył się z nimi walczyć; ale chociaż dostał od nich co im się należało, jednakże ostudził przy tym ich wodę dla innych narodów i powstali nowi wrogowie przeciw Izraelowi”. Słowo Karcha– „spotkał” oznacza również „zimny” (MIDRASZ). „Amalek powstał bez powodu przeciw Izraelowi, mordował, okaleczał i rzucał w niebo odcięte części ciała, które nosiły pieczęć przymierza, wołał: oto wasze przymierze z Przedwiecznym  wcześniej zbeszcześcili żydowskich jeńców przez stosunki homoseksualne (MIDRASZ).

Pojęcie Karcha oznacza również „nieczystość”. Uczy nas to, że reprezentowane przez Amalekitów zło,  nakłania człowieka, by nie dochowywał wierności w małżeństwie i zrywał więzi z B-GIEM. Wszystko jest wątpliwe, przypadkowe, poddane ślepemu losowi. Amalek  „…duchowe prawdy wyśmiewa i umniejsza im,  by imię B-ŻE zostało umniejszone w oczach ludzi” (POŻĄDAJ PRAWDY). Pojawia się również z innego powodu, jak uczy TORA, lud na pustyni wystawił B-GA na próbę mówiąc „czy jest HA-SZEM wśród nas czy nie?” i „nadszedł Amalek”. Pokonali 400 mil by walczyć z Żydami w Refidim. Nazwa miejsca to równocześnie akronim od słów „rozluźnić uścisk TORY” (CHUMASZ). Zaniedbywanie nauki, opieszałość, lenistwo pobudzają zło.

Trzy przykazania z sześciuset trzynastu dotyczą Amaleka. Szabat poprzedzający święto PURIM został nazwany Zachor „pamiętaj”, by ciągle uzmysławiać sobie potrzebę „wymazywania pamięci o Amaleku”. Bóg pozwala mu istnieć i jego siła ciągle wzrasta „Rabi Lewi stwierdził: biada niegodziwcom którzy ciągle knują przeciw Izraelowi a każdy z nich powiada: mój plan jest lepszy niż twój. Ezaw rzekł: Kain był głupcem, bo zabił brata za życia ojca, nie bacząc na to, że jego ojciec może być płodny i mnożyć potomstwo. Nie popełnię tego błędu, ale poczekam na dni żałoby po ojcu moim i wtedy zabiję brata mojego Jakuba. Faraon rzekł: Ezaw był głupcem powiadając: poczekam na dni żałoby po ojcu moim, nie bacząc na to, że brat może płodzić. Nie popełnię tego błędu ale gdy Izraelici będą jeszcze małymi dziećmi, wyduszę ich. Haman rzekł: Faraon był głupcem rozkazując, by wszystkich chłopców wrzucać do rzeki bo nie rozumiał, że dziewczęta będą wychodzić za mąż i rodzić dzieci. Nie popełnię tego błędu ale wydam rozkaz, by wygubić wszystkich Żydów. Gog w przyszłości powie to samo, a mianowicie: głupcami byli starożytni, knując przeciw Izraelowi a nie pojmując, że ma on Obrońcę w Niebie. Nie popełnię tego błędu i najpierw podejmiemy walkę z ich Obrońcą a potem z nimi”. Dlatego jest napisane: „…królowie ziemscy staną przeciw Panu” (WAIKRA RABA).

Przy końcu czasów człowiek ten podejmie próbę usunięcia B-GA z ludzkich serc, jak uczy Apostoł „nastaną chwile trudne ludzie bowiem będą samolubni, chciwi, wyniośli, pyszni, bluźniący, nieposłuszni rodzicom, niewdzięczni, niegodziwi, bez serca, bez litośni, miotający oszczerstwa, niepohamowani, bez uczuć ludzkich,  nieprzychylni, zdrajcy, zuchwali, nadęci, miłujący bardziej rozkosz niż B-GA” (list do Tymoteusza). „…objawi się człowiek grzechu, syn zatracenia, który sprzeciwia się i wynosi ponad wszystko co nazywa się bogiem lub tym co odbiera cześć, tak że zasiądzie w świątyni B-GA (ludzkim umyśle) dowodząc że sam jest B-GIEM”, „wyda dekrety gorsze niż Haman” (Trudna Wolność), „…w śladach stóp Mesjasza (w okresie jego przyjścia) nie będzie już moralnego napomnienia, ci co unikają grzechu będą w pogardzie, oblicze wielu stanie się podobne obliczu psa (zapanuje bezwstydność)” (SANHEDRIN).

Naszym obowiązkiem jest zakopywać przepaść, jaka powstaje w wyniku działania Esawa i jego wnuka Amaleka. Do czasu błogosławionego powtórnego przyjścia naszego Pana Jeszuy, króla MESJASZA, który tego niegodziwca „tchnieniem swoich warg uśmierci” i „z chwilą jego zjawienia się B-G obali wszystkich królów ziemi. Ich panowanie obróci się w niwecz, osłupieją na widok cudownych znaków jakie się przez niego ukarzą. Wszystkie krainy będą mu służyć z powodu wielkiej sprawiedliwości i cudów sprawianych jego dłonią, każdego co przeciw niemu powstanie B-G zniszczy i odda w Jego ręce. Wszystkie słowa Pisma poświadczają Jego tryumf i nasz tryumf z Nim” (IGGRET TEMAN).

Jak mówi modlitwa: B-G jest Potężną Opoką Zbawienia i wyrwał swój lud z rąk Faraona, Amaleka, Hamana, bezbożnych Greków i z każdym dniem przybliża się kres wygnania i cierpienia, „wszak długo czekamy zbawienia, a nie ma końca dni nieszczęścia. Strąć Edom w otchłanie piekła, a wskrześ dla nas pasterzy siedmiu.”

W jednym z wykładów Raw Chaja odsłania jeszcze inne tajemnice TORY i Megilat Ester. W wersetach 32. rozdziału Księgi Bereszit ukazane jest prorocze działanie Jaakowa wobec pokolenia Szoah (Holokaustu). Czytamy w wersecie czwartym o tym, że Jaakow wysyła posłańców do Ezawa do Seiru, tj. Edomu. Dowiaduje się, że jego brat idzie na spotkanie z nim z czterystoma ludźmi, werset ósmy informuje nas, że Jaakow przeraził się i podzielił swoje domostwo na dwa obozy. Dlaczego wysłał aniołów przed sobą do Seiru, dlaczego TORA podkreśla, że wysłał ich do Ezawa swojego brata, skoro wiemy, że był to jego jedyny brat,  dlaczego TORA to podkreśla? TORA uczy nas, że Ezaw był w ziemi Izraela, dopiero w 36. rozdziale. Postanawia tę ziemię opuścić i osiedlić się w Seirze, tj. w Edomie. Jakie znaczenie ma decyzja o wysłaniu aniołów do Seiru, skoro sam Ezaw nie podjął jeszcze decyzji w jakiej krainie się osiedli? Wreszcie dowiadujemy się , że w czasie spotkania Jaakowa z Ezawem patriarsze towarzyszy cała niepodzielona na dwa obozy rodzina. W psalmie 140-tym król Dawid powiedział: „nie dawaj tego HA-SZEM czego pragnie niegodziwiec i nie spełniaj jego zamiarów, niech nie podnoszą- SELAH- głowy”. Jak uczy tradycja król zacytował słowa modlitwy Jaakowa „…nie pozwól, by mogły się spełnić perfidne pragnienia Ezawa” (MEGILA, TALMUD BABILOŃSKI). Dlaczego Dawid powtarza te słowa? W traktacie Megila jest napisane, że „nazwą królestwa Ezawa- Edomu jest Germania Szel Edom, gdyż oni wyjdą by zniszczyć cały świat”. W traktacie Joma jest wyjaśnione, że nazwa Germania pochodzi od syna Jafeta Gomera który był nazywany Germoni (Księga Bereszit rozdz. 10). Potomkiem jest Aszkenaz (do dzisiaj jest to hebrajska nazwa Niemiec). Rabi Hanina w traktacie Meglila – Talmud Babiloński uczy, że jest trzystu książąt w Germanii Edomu (historia uczy nas, że w rzeszy niemieckiej było trzystu książąt). Nazwa Seir to litera Szin, której wartość liczbowa wynosi 300 i wyraz Ir „miasto”. Jaakow wysyła aniołów do przeszłości: idźcie zobaczcie do Germanii. Wartość liczbowa imienia Ezaw (według wariantu gematrii, gdzie do wartości liczbowej jakiegoś wyrazu zawsze dodaje się jeden, jako pierwiastek duchowości w tym, co materialne) wynosi 377, tyle samo, co słów Adolf Hitler. Bratem Ezawa jest Hitler. Jaakow widział szoah, z dwóch obozów jeden został zaatakowany, a drugi stał się „źródłem odradzającym,”.

Kiedy w wyniku agresji Niemiec i Związku Sowieckiego, Polska została podzielona między dwóch zaborców, przez dziewięć miesięcy, część Rzeczypospolitej wraz z Wilnem „Jerozolimą północy” znalazła się w granicach Litwy. Działający w tym państwie konsulowie – holenderski  i Cesarstwa Japonii wystawili 5000 wiz, dzięki którym ocalały od Szoah m.in. największe Jesziwy (uczelnie MIR i PONOWIC).

W roku 1940 wydano rozporządzenie w Rzeszy, zakazujące Żydom opuszczanie krajów podbitych. W trakcie II Wojny Światowej Niemcom nie udało się wedrzeć za pomocą Africa Corps do ziemi Izraela by dokonać tam Holocaustu. Jeden z pułków SS nazywał się „Germania”. Po ostatecznym zwycięstwie naziści chcieli nazwać Berlin Germanią stolicą Świata (Famfary i Werble). W swoim testamencie politycznym Hitler domaga się, by Niemcy były bezlitosne wobec Żydów „trucizny wszystkich narodów”. Na koncie szwajcarskiego banku zgromadził ogromny majątek pochodzący z praw autorskich do grafomańskiej „Mein Kampf”. Konto było na nazwisko Haman.

W 9 rozdziale księgi Estery jest napisane, że na zamku w Suzie zostało zabitych 10 synów Amalekity Hamana (werset 6-10). Jednak w wersecie 13-tym czytamy, o prośbie królowej Estery, by mogło zostać powieszonych dziesięciu synów Hamana. Królowa mówi  „jutro”. O co prosiła? Już nie żyli. Jak uczy Raszi, byli „trupami”. Tym „jutro” była Norymberga. 16-tego października 1946r. powieszono tam 10 największych zbrodniarzy niemieckich.

W Megilat Ester w imionach trzech synów Hamana trzy litery są pomniejszone i dają wartość liczbową 1946. Data ich śmierci to wg Kalendarza Rabinicznego 21 dzień miesiąca Tiszri  5707. Jest to Hoszana Raba, dzień w którym zapada wyrok na każdego człowieka żyjącego w tym czasie na ziemi, „atrament zasycha”. Sąd ten rozpoczyna się w Rosz Haszana (Nowy Rok). Jeden z powieszonych, zoologiczny antysemita J.Streicher w ostatnich chwilach swego życia wykrzyknął z wściekłością „Das ist Purim Fest 1946”.

Modlitwa Jaakowa i jego działania, post i modlitwa Estery, sprawiły, że HA-SZEM poniżył nienawidzących Izraela.

Święto Purim to z jednej strony ukazanie korzeni zła, równocześnie to manifestowanie ufności do B-GA, który ukryty za swoimi dziełami (w księdze Estery jego Imię nie jest wymienione) w najbardziej mrocznych momentach objawia swoją potęgę i pomoc. Jak mówi Mordechaj do Ester: „bo jeśli ty zachowasz milczenie w tym czasie, uwolnienie i ratunek dla Żydów przyjdzie z innego miejsca. A kto wie czy nie ze względu na tę właśnie chwilę dostąpiłaś godności królewskiej”.

Haman nie zrezygnowałby ze swoich planów nawet, jeśliby Żydzi zrezygnowali ze swej wiary w HA-SZEM. W zamian za możliwość wymordowania wszystkich Żydów  ofiarował królowi 10 000 razy 34 kg srebra. Nie zdołały one przeważyć szali na której było pół szekla składanego przez każdego Żyda na potrzeby świątyni, jak jest powiedziane: „niech datki moich synów poprzedzają to, dzięki czemu będą mogli zostać uratowani z jego rąk” (CHUMASZ).

Pan nasz, Jeszua  ha Maszijach jest Mocą Zbawczą, wzbudzoną w domu Dawida, który przy końcu czasów wybawi Izraela „od nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą”. Nie spełnił się i nie może się spełnić zamysł Amaleka: „pójdźcie, mówią, wytraćmy ich spośród narodów, by Izrael więcej nie wspominał Imienia”, (tzn. by ustała modlitwa).

Tefila (na uroczystość LOSÓW-PURIM):

DZIĘKUJEMY TOBIE, KTÓRY JESTEŚ HA-SZEM BOGIEM NASZYM I BOGIEM OJCÓW NASZYCH ZA CUDA, ODKUPIENIE, CZYNY POTĘGI, WYBAWIENIE I ZA WOJNY, KTÓRE WIODŁEŚ ZA PRZODKÓW NASZYCH W TYM CZASIE, ZA CZASÓW MORDECHAJA I ESTERY W STOŁECZNYM MIEŚCIE SZUSZAN, GDY POWSTAŁ NA NICH BEZBOŻNY HAMAN. UMYŚLIŁ WYTĘPIĆ, WYMORDOWAĆ I ZGŁADZIĆ WSZYSTKICH ŻYDÓW OD MŁODZIEŃCA AŻ DO STARCA, NIEMOWLĘTA I KOBIETY W JEDNYM DNIU, DNIA 13 MIESIĄCA ADAR, A MIENIE ICH ZRABOWAĆ. WTEDY TY W WIELKOŚCI MIŁOSIERDZIA SWOJEGO ZNIWECZYŁEŚ JEGO ZAMYSŁY I ZNISZCZYŁEŚ JEGO PRZEDSIĘWZIĘCIE I ODPŁACIŁEŚ MU NA CO ZASŁUŻYŁ, NA WŁASNEJ JEGO GŁOWIE, ŻE JEGO I SYNÓW JEGO NA SZUBIENICY POWIESZONO. A ZA TO WSZYSTKO NIECHAJ IMIĘ TWOJE BĘDZIE BŁOGOSŁAWIONE I WYWYŻSZONE O KRÓLU NASZ ZAWSZE I NA WIEKI WIEKÓW.

I odpowiedzmy: Amen.